El Yazılı Vasiyetname

Vasiyetname tek taraflı bir hukuksal işlem olup Türk Medeni Kanun’unun Dördüncü Ayrımında Ölüme Bağlı Tasarrufların Şekilleri başlığında madde 351’de düzenmiş olup, bu maddeye göre, ‘‘Vasiyet, resmî şekilde veya miras bırakanın el yazısı ile ya da sözlü olarak yapılabilir.’’ diyerek hüküm altına almıştır. Madde hükmünden açıkça anlaşılacağı üzerine vasiyetname 3 şekilde gerçekleşebilir. Bunlardan ilki resmi vasiyetname, ikincisi el yazısı vasiyet name üçüncüsü sözlü vasiyetnamedir. Bu yazımız da El Yazılı Vasiyetnameyi ele alacağız.
El Yazılı Vasiyetname Türk Medeni Kanunu’nun 538’nci maddesinde düzenlenmiş olup, bu maddeye göre: ‘‘El yazılı vasiyetnamenin yapıldığı yıl, ay ve gün gösterilerek başından sonuna kadar miras bırakanın el yazısıyla yazılmış ve imzalanmış olması zorunludur. El yazılı vasiyetname, saklanmak üzere açık veya kapalı olarak notere, sulh hâkimine veya yetkili memura bırakılabilir.’’ diyerek hüküm altına almıştır. Hüküm incelendiğinde el yazılı vasiyetnamenin hangi şartlar altında geçerli olduğu ve nereye saklanabileceği hususu düzenlenmiştir. El yazılı vasiyetname, vasiyetçinin kendi başına kalarak kendi eliyle yazmış olduğu son arzularını içeren bir vasiyetname türüdür. El yazılı vasiyetname, resmi vasiyetnamede olduğu gibi resmi memur önünde ve vasiyetçi okuma yazma bilmiyorsa iki tanık huzurunda olmamaktadır. Bunun yanı sıra vasiyetçi el yazılı vasiyetnameden kolayca dönebilir.
El Yazılı Vasiyetnamenin Geçerlilik Koşulları
- El yazılı vasiyetname kişinin baştan sona kendi el yazısı ile olmalıdır.
El yazılı vasiyetnamenin geçerli olabilmesi için vasiyetçi vasiyetnameyi baştan sona kendi el yazısı ile yazmalıdır. Okuma yazma bilmeyen kişiler el yazılı vasiyetnameyi yapamazlar. Okuma yazma bilmeyenler ve bedensel engelli olanlar resmi vasiyetname türünü tercih etmelidir.
El yazılı vasiyetnamede kanun hükmü gereğince, vasiyetçi vasiyetnameyi baştan sona el yazısı koşulunu aramaktadır. Bundan dolayı kişinin bilgisayar, daktilo vb. gibi cihazlar kullanarak yazmış olduğu vasiyetname geçerli değildir. Bunun yanı sıra kanun hükmü el ifadesini kullanmış olsa da el geniş yorumlanmaktadır. Kişi el dışında başka organını kullanarak el yazılı vasiyetname yapabilir.
El yazılı vasiyetnamede, yazmaya sağlayan araç ve yazılan yer bakımından herhangi bir hukuki sınırlama yoktur. Vasiyetname bir kalem ile ele alınabileceği gibi, kömür, tebeşir gibi maddelerle de ele alınabilir. Bunun yanı sıra vasiyetnamenin yazıldığı yer de önemli değildir, vasiyetname kâğıda yazılabileceği gibi, duvar, tahta, yere de yazılabilir. Önemli olan husus vasiyetnamenin, vasiyetçi tarafından el ile ele alınmasıdır.
Son olarak değinilmesi gereken husus ise vasiyetname herhangi bir dil ile ele alınabilir. Türkçe olarak yazılma koşulu yoktur.
- El yazılı vasiyetnamede yıl ay ve gün gösterilerek yazılmalıdır.
Kanun açıkça vasiyetçinin, el yazısı ile yıl, ay ve günü yazma koşulunu aramaktadır. Tarih açık ve anlaşılabilir olması gerekmektedir. Tarih bakımından bir tereddüt gündeme geldiğinde şekle aykırılık gündeme gelebilir ve bu da vasiyetnamenin geçersiz olması durumunu doğurabilir.
- El yazılı vasiyetnamede vasiyetçinin imzası bulunmalıdır.
Ayrıca kanun açık bir şekilde vasiyetnamede, vasiyetçinin imza koşulunu aramaktadır. Vasiyetnamenin sadece el ile yazılması yeterli değildir. Yukarıdaki koşulların yanı sıra vasiyetçinin imza atması gerekmektedir.
Tüm yukarıdaki koşulların varlığı halinde el yazılı vasiyetnameden bahsedebiliriz. Bunun yanı sıra el yazılı vasiyetname, saklanmak üzere açık veya kapalı olarak notere, sulh hakimine veya yetkili memura bırakılmasında herhangi bir hukuki sakınca yoktur.
İlgili Yargıtay Kararı
Daktilo ile yazılmış olan belge el yazılı vasiyetname niteliğinde değildir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Dava, Türk Medeni Kanun’un 596.maddesi uyarınca vasiyetnamenin açılıp okunmasına ilişkindir. Mahkemece, miras bırakan …’ın 27/04/2009 tarihinde daktilo ile yazılmış metin altına şahitler ve köy muhtarı ile azaların huzurunda tanzim etmiş olduğu evrakın TMK 532/2, 538/1 ve 539/1.maddelerinde belirtilen şartları taşımadığı, TMK anlamında vasiyetname olmadığı gerekçe gösterilmek suretiyle; 27/04/2009 tarihli “Vasiyetnamedir.” başlıklı belgenin TMK anlamında vasiyetname olmadığının tespitine karar verilmiştir. Somut olayda daktilo ile yazılmış 27/04/2009 tarihli belge el yazılı vasiyetname niteliğinde değildir. Gerçekleşen bu durum karşısında mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. (Yargıtay 3. H.D. 13.09.2012 gün 2012/12441 E. 2012/18808K. sayılı ilamı)